Cursusbeschrijving
Otto Rank (1884-1939) was een Oostenrijks psychoanalyticus, nauw verbonden aan Freud. Maar Rank maakte zich geleidelijk aan los van zijn leermeester. Eén van zijn meest boeiende (want omstreden) standpunten betrof het zogenaamde ‘geboortetrauma’. Rank meende dat de geboorte van een mens – waarbij iemand wordt losgekoppeld van de eigen moeder en als het ware in de lege ruimte wordt geworpen – ons allereerste en meest oorspronkelijke trauma teweegbrengt. Freud was van dit standpunt niet gecharmeerd. Hij zag hierin een aanval op zijn theorie van het Oedipuscomplex. Ondertussen verleende Ranks positie wel een meer zelfstandige status aan menselijke scheppingsdrang, kunst en cultuur. Rank vond dat deze gezien moesten worden tegen de onmiddellijke achtergrond van een geboortetrauma, waarmee ze in een soort onzichtbare competitie verkeren. De menselijke creativiteit, aldus Rank, is een ultieme menselijke poging om onsterfelijkheid te verkrijgen.
Wie deze cursus volgt, maakt kennis met de fascinerende denkwijze van Otto Rank en krijgt een nieuw beeld aangereikt van de scheppende mens en zijn/haar psychische dispositie. Ranks vele erudiete verwijzingen werpen een licht op de grote psychologische betekenis van literatuur en poëzie. Dieptepsychologische bezinning blijft onvolledig zonder grondige kennisname van het werk van Otto Rank, in het bijzonder van zijn hoofdwerk, Das Trauma der Geburt. In menig opzicht was Rank een voorloper van Jung.
Tijdstip: 7 bijeenkomsten plus schriftelijke begeleiding, dinsdagen 19-21h, najaar 2022.
Vorm: online bijeenkomsten.
Docent: dr Rico Sneller. Betrokken bij o.a. de Mandeville Academy in Gouda en het Jungiaans Instituut en als gastdocent verbonden aan de Al Farabi universiteit in Almaty (Kazachstan). Doceerde langdurig aan de universiteiten van Utrecht, Leiden en Eindhoven. Kreeg in 2005 de onderwijsprijs van de universiteit Leiden. Van zijn hand verschenen onder andere Het Woord is schrift geworden. Derrida en de negatieve theologie (Kampen 1998), Hoe het vlees weer Woord wordt. Ethiek tussen incarnatie en desincarnatie (Zoetermeer 2003), Wilde beesten in de filosofische woestijn. Filosofen over telepathie en andere buitengewone ervaringen (Utrecht 2013), Perspectives on Synchronicity, Inspiration, and the Soul (Newcastle 20212) en Het raadsel Socrates (Leusden 2021). Zie ook https://www.outre-lignes.org/
Aanschaffen:
- Otto Rank, Das Trauma der Geburt und seine Bedeutung für die Psychoanalyse. Psychosozial Verlag 2007 (1923); vert. The Trauma of Birth. Martino Fine Books, 2010.
- Otto Rank, Der Künstler. Ansätze zu einer Sexual-Psychologie. Trieste 2017 (1907); vert. The Artist, in Journal Otto Rank Association 15 (1980).
Algemene voorbereiding: ter algemene inleiding op de cursus kan men zich globaal oriënteren op Wikipedia of andere online encyclopedieën. Ook kan men bijv. lezen E. James Lieberman, Acts of Will: The Life and Work of Otto Rank. New York: Free Press, 1998 (1985).
Voorbereiding per bijeenkomst: voor een goed begrip is studie buiten de bijeenkomst zelf belangrijk. Het verdient aanbeveling bij het lezen gerezen vragen en onduidelijkheden te noteren en die op de bijeenkomsten ter sprake te brengen. De docent zal zorg dragen voor lees- en studieaanwijzingen voorafgaand aan iedere bijeenkomst. Praktische uitwisseling vindt plaats via Google Classroom.
- 6 september Inleiding. Kinderangst (TdG pp. 5-30)
- 20 september Bevrediging en neurose (TdG pp. 31-71)
- 4 oktober Symbolische aanpassing (TdG pp. 72-101)
- 18 oktober Heroïsche compensatie en religieuze sublimering (TdG pp. 102-134)
- 1 november Artistieke idealisering en filosofische speculatie (TdG pp. 135-174)
- 15 november Psychoanalyse en therapeutische effectiviteit (TdG pp. 175-207)
- 29 november De kunstenaar (Der Künstler).
N.B.: Ook al is deze cursus reeds gestart, u kunt zich nog steeds aanmelden (u kunt dan opnames krijgen van de gemiste lessen, op aanvraag bij Rico Sneller)
Kosten: €225,-
Opgave en verdere informatie: info@jungiaansinstituut.nl en h.w.sneller@gmail.com